Cel - wzmocnienie odporności na zagrożenia związane ze zmianami klimatu w nizinnych ekosystemach leśnych. Podejmowane działania będą ukierunkowane na zapobieganie powstawaniu lub minimalizację negatywnych skutków zjawisk naturalnych takich jak: niszczące działanie wód wezbraniowych, powodzie i podtopienia, susza i pożary.

Cel główny projektu zostanie osiągnięty poprzez realizację kompleksowych działań polegających na zabezpieczeniu lasów przed kluczowymi zagrożeniami związanymi ze zmianami klimatycznymi. Obejmą one rozwój systemów małej retencji oraz przeciwdziałanie nadmiernej erozji wodnej na terenach nizinnych.

Cele uzupełniające:

• odbudowa cennych ekosystemów naturalnych, a tym samym pozytywny wpływ na ochronę różnorodności biologicznej;
• ocena skutków przyrodniczych wykonywanych zadań realizowana poprzez prowadzenie monitoringu powykonawczego wybranych zadań adaptacyjnych. 

W ramach projektu będą realizowane inwestycje związane z:

• budową, przebudową, odbudową i poprawą funkcjonowania zbiorników małej retencji, wraz z niezbędną infrastrukturą umożliwiającą czerpanie wody do celów przeciwpożarowych przez jednostki PSP;
• budową, przebudową, odbudową i poprawą funkcjonowania małych urządzeń piętrzących w celu spowolnienia odpływu wód powierzchniowych oraz ochrony gleb torfowych;
• adaptacją istniejących systemów melioracyjnych do pełnienia funkcji retencyjnych z zachowaniem drożności cieku dla ryb;
• zabezpieczeniem obiektów infrastruktury leśnej przed skutkami nadmiernej erozji wodnej, związanej z gwałtownymi opadami;
• przebudową i rozbiórką obiektów hydrotechnicznych niedostosowanych do wód wezbraniowych (mostów, przepustów, brodów).

Projekt wykorzystuje kompleksowe zabiegi łączące przyjazne środowisku metody przyrodnicze i techniczne. Planowane są w większości małe obiekty/budowle o prostej konstrukcji budowane z zastosowaniem materiałów naturalnych. Wybierane technologie mają być przyjazne dla naturalnego środowiska przyrodniczego.

Bezpośrednim efektem realizacji projektu będzie zretencjonowanie 2,1 mln m³ wody. Wartość projektu:

• planowany całkowity koszt realizacji projektu wynosi 234 670 000,00 zł,
• maksymalna kwota wydatków kwalifikowalnych wynosi 170 000 000,00 zł,
• maksymalna kwota dofinansowania z funduszy europejskich wynosi 144 500 000,00 zł.

Nadleśnictwo Gołąbki bierze udział w programie ….

Przymierzamy się do własnego projektu, pod roboczą nazwą; „Nawadnianie obszarów leśnych z wykorzystaniem wody kopalni kruszywa Wapienno".

Projekt ulokowano w Leśnictwach Szczepanowo i Niedźwiedzi Kierz, przewiduje doprowadzenie wód z odwodnienia kopalni Wapienno na obszary leśne pozwoli na wykorzystanie wody do nawodnień leśnych. Obiekt Szczepanowo ma na celu nawadnianie obszarów leśnych z wykorzystaniem wody z odwodnienia złoża kamienia wapiennego w Wapiennie.

Nawodnienie planowane jest poprzez doprowadzenie wody doprowadzalnikiem składającym się z rowu  i rurociągu, zaopatrzonym w uzbrojenie w postaci zastawek i wpustów Woda z odwodnienia kopalni Wapienno będzie podawana z odkrywki Wapienno rurociągiem tłocznym do punktu odbioru wody który stanowi studnia ujściowa ze zbiornikiem wyrównawczym, przez eksploratora kopalni Wapienno – La Farge Holcim

Ze zbiornika wyrównawczego doprowadzalnikiem – rowem otwartym woda grawitacyjnie zostanie doprowadzona do  obiektu  Kacze Doły -  kompleksu zbiorników wodnych, które w obecnej chwili są wyłączone z użytkowania z braku wody. Również kompleks leśny w rejonie obiektu jest wyłączony z gospodarki leśnej.

Po trasie rowu otwartego przewiduje się wpusty wodne celem odtworzenia kompleksów wodno – błotnych, które uległy degradacji. Następnie doprowadzalnik jako rurociąg tranzytowy i rów otwarty ma na celu doprowadzenie wody do  istniejącego obiektu Niedźwiedzi Kierz – istniejących zbiorników wodnych. Zostały one wykonane w ramach małej retencji wodnej i zabezpieczenia przeciw powodziowego jako zbiorniki suche w ramach wcześniejszego projektu.  

Po wykonaniu doprowadzalnika istnieje możliwość nawodnienia obszarów leśnych  w leśnictwie Niedźwiedzi Kierz, które stanowią kompleks błotno – wodny. Obecnie jest on zdegradowany z powodu braku wody, co ujemnie wpływa na drzewostan, prowadzi do wypadania drzew.

W chwili obecnej wody z odwodnienia  kopalni odkrywkowej Wapienno są odprowadzane do rowu melioracji szczegółowej R-K melioracyjnego we wsi Krotoszyn, gmina Barcin. Woda nie zasila ekosystemu, tracona jest bezpowrotnie.

Rów melioracji szczegółowej R-K położony jest w zlewni hydrologicznej bezpośredniej Noteci. Rów R-K bierze swój początek z lokalnego jeziorka we wsi Szczepanowo, przepływa przez kompleksy użytków leśnych Szczepanowo, przez wieś Krotoszyn i wpada do Noteci w mieście Barcin, pełni funkcję odprowadzalnika wód powierzchniowych i melioracyjnych wsi Szczepanowo, Wapienno, Krotoszyn, oraz wód z  odwodnienia kopalni odkrywkowej  Wapienno.                                                                                                                                                                                                                                    

Rów R-K w km 3+040 jest zasilany przez zrzut wody z odwodnienia kopalni odkrywkowej Wapienno, zlewnia hydrologiczna rowu w tym przekroju wynosi 12,05 km². Całkowita zlewnia rowu RK wynosi 16,0 km².

JP

Więcej o projekcie LP: http://www.ckps.lasy.gov.pl/o-projekcie#.WNDqrGczWUk

Nadleśnictwo Gołąbki zrealizowało w ostatnich latach kilka poważnych inwestycji w ramach unijnych programów.

W ramach działania 226 „Odtwarzanie potencjału produkcji leśnej zniszczonego przez katastrofy oraz wprowadzanie instrumentów zapobiegawczych" wykonano dwie inwestycje.

Pierwsze zadanie w ramach tego programu nosiło nazwę  „Wzmocnienie ochrony przeciwpożarowej lasu poprzez modernizację i odbudowę drogi przeciwpożarowej nr 1 w Leśnictwie Długi Bród o łącznej długości 7,3km" i zostało wykonane w 2011 roku.

Zrealizowanie przedsięwzięcia pozwoliło udostępnić około 2000ha lasu dla sił i środków szybkiego działania podczas prowadzenia akcji ratowniczo-gaśniczej. Odcinek ten jest jedyną drogą udostępniającą lasy leśnictwa Długi Bród oraz częściowo Mięcierzyn do zabezpieczenia przed powstaniem klęski żywiołowej lub katastrofy. Modernizacja drogi dała możliwość użycia, na wypadek pożaru, najnowocześniejszego sprzętu o dużej wydajności i ciężarze własnym – nawet do 30 ton. W skład drogi wchodzi drugi ważny element systemu ochrony przeciwpożarowej jakim jest punkt czerpania wody wraz z placem manewrowym.

W 2013r. zrealizowano „Modernizację drogi pożarowej nr 1 w Nadleśnictwie Gołąbki o łącznej długości 11,3km w Leśnictwach: Oćwieka, Głęboczek, Jeziora, Smolary oraz remont sięgacza ppoż. do lasów nie stanowiących własności Skarbu Państwa, o łącznej długości 0,615km w Leśnictwie Jeziora". Pomoc przyznana z Funduszy Unii Europejskiej na realizacje całego przedsięwzięcia wyniosła 2 418 143,00zł netto.

        Wykonanie modernizacji dróg przeciwpożarowych pozwoli na szybsze i bardziej efektywne prowadzenie akcji gaśniczej w razie zaistnienia pożaru a przez to zminimalizowanie szkód materialnych jak i zachowanie walorów przyrodniczych miejscowych lasów.

Kolejny program nosił nazwę Zwiększanie możliwości retencyjnych oraz przeciwdziałanie powodzi i suszy w ekosystemach leśnych na terenach nizinnych.

Celem ogólnopolskiego Programu małej retencji jest przeciwdziałanie powodzi i suszy, a co za tym idzie zmniejszenie zagrożenia pożarowego i powodziowego w skali lokalnej.

W ramach tego programu nadleśnictwo wykonało dwa zadania inwestycyjne:

·         „Rewitalizacja cieku rzeki Gąsawki Leśnej w Nadleśnictwie Gołąbki" – przywrócenie naturalnej zdolności retencjonowania wody, poprzez modernizację istniejących, budowę nowych progów i przepustów piętrzących, prowadząc do spowolnienia lub powstrzymania odpływu wody na cieku rzeki. Zadanie składa się z 16-tu obiektów w tym 11-tu przepustów piętrzących oraz 5-ciu progów. minimalna objętość retencjonowanej wody to 150 000m3.Wartość całego zadania wynosi około 750 000zł netto.

·         „Wykonanie obiektów małej retencji wodnej w Nadleśnictwie Gołąbki w Leśnictwach Oćwieka, Głęboczek, Długi Bród, Mięcierzyn Łysinin Niedźwiedzi Kierz i Mierucinek" – zadanie polegało na wykonaniu 23 obiektów małej retencji tj. piętnastu zbiorników retencyjnych, trzech zastawek, jednego progu i czterech przepustów. Łączna ilość retencjonowanej wody wynosi 313 465 m3.

Budowa obiektów małej retencji ma na celu retencjonowanie wody opadowej i roztopowej na obszarach lasów. Retencja wody poprawia bilans wodny w nadleśnictwie który obecnie jest ujemny, oraz zwiększa zasoby wodne w zbiornikach i w gruncie.

Projekt ten był współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Funduszu Spójności w ramach Programu Infrastruktura i Środowisko. Program realizuje ponad 200 nadleśnictw w kraju.