Głównym założeniem ćwiczenia dla zakładu dużego ryzyka awarii przemysłowej było uwolnienie do otoczenia dużych ilości gazu podczas procesu technologicznego.  Gaz składowany jest w komorach magazynowych zlokalizowanych w wysadach solnych, głęboko pod ziemią. Stwarza to naturalne zagrożenie wystąpienia pożaru dużych rozmiarów lub wybuchów. Podczas prac spawalniczych doszło do rozszczelnienia gazociągu przesyłowego, nastąpił zapłon i wybuch gazu, powstanie otwartego ognia. Gaz ulatniający się pod dużym ciśnieniem spala się ogniem strumieniowym, staje się przyczyna zapalenia poszycia leśnego, stanowi zagrożenie dla jednej z kawern magazynowych.

Scenariusz ćwiczeń przewidywał udział zintegrowanych sił i środków wielu jednostek, instytucji i zakładów biorących udział w działaniach ratowniczych. Ważny był więc precyzyjny podział zadań i zasady współdziałania w czasie akcji. Wiodącą rolę odgrywała oczywiście Państwowa Straż Pożarna, do której zadań należało organizacja i koordynacja akcji na poziomie taktycznym i operacyjnym. Dysponując wyspecjalizowanymi siłami i środkami z terenu województwa zawodowi strażacy mogli dostosować działania i sprzęt o rozmiaru zagrożenia. Zorganizowano sztab akcji, łączność między jednostkami, przepływ informacji oraz dokumentację działań.

Zawodowa Straż wspierana przez jednostki OSP zajmowała się powiadomieniem ludności o zagrożeniach, współdziałały podczas ewakuacji osób i zabezpieczały miejsca działań.

Udział Policji sprowadzał się do zabezpieczenia miejsca akcji, wykonywania działań porządkowo – ochronnych, zabezpieczenia tras dojazdowych, pilotowania kolumn pojazdów ratowniczych, zabezpieczenia mienia, ewakuacji osób oraz udział w pracach sztabu ćwiczeń.

Kolejnym partnerem było Pogotowie Ratunkowe. Medycy dysponowali wymaganą ilością karetek, określali potrzeby w zakresie personelu i sprzętu, udzielali pomocy poszkodowanym, segregowali rannych, organizowali ich transport do uzgodnionych placówek służby zdrowia.

Straż Miejska w Mogilnie zajęta była powiadamianiem ludności o zagrożeniach, działaniami porządkowo – ochronnymi, zabezpieczeniem tras dojazdowych i mienia na terenie ćwiczeń.

Przewidziano też udział pozostałych uczestników, którzy oprócz pracy w sztabie powołanym na potrzeby akcji ratowniczej, realizowali następujące zadania:

• Starostowo Powiatowe w Mogilnie – odpowiedzialne za przekazywanie informacji o zagrożeniach, uruchomienie sygnałów alarmowych, udzielenie niezbędnej pomocy dla gmin biorących udział w ćwiczeniu,
• Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Bydgoszczy – odpowiedzialny za ocenę powstałych skutków awarii dla środowiska, zarządzenie odpowiednich badań środowiskowych oraz likwidacji skutków zdarzenia,
• Państwowy Inspektorat Sanitarny – ocena zagrożeń, pobieranie próbek do analiz laboratoryjnych, kierowanie akcją sanitarną przy masowych przemieszczeniach ludności, wydawanie ekspertyz,
• Państwowy Inspektorat Nadzoru Budowlanego – ocena zagrożeń budowlanych, wydawanie zaleceń i opinii, współpraca z kierującymi w zakresie metod likwidacji zagrożeń budowlanych,
• Zakład Energetyczny – wyłączanie energii na czas ćwiczeń, gotowość do załączania prądu dla poszczególnych odbiorców,
• Mogileńskie Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej – podniesienie ciśnienia wody w sieci wodociągowej, prowadzenie nadzoru na prawidłowością działania wodociągów.

Lasy Państwowe reprezentowane przez Nadleśnictwo Gołąbki odpowiedzialne były za ocenę zagrożeń dla terenów leśnych, udostępnienie sprzętu gaśniczego zgromadzonego w lokalnych bazach ppoż., zorganizowanie przewodników kierujących pojazdy gaśnicze do punktów czerpania wody, praca w sztabie akcji.

Leśnicy biorący udział w ćwiczeniu po przybyciu na miejsce nawiązali kontakt z kierującymi działaniami ratowniczymi. Szybko odnaleźli się w swej roli, starali się być przydatni dla partnerów w zakresie swych możliwości. Podczas samej akcji przekazywali do stanowiska kierowania informacje o zdarzeniach i konieczności udziału określonych sił i środków. Jako gospodarze terenu, na którym może dochodzić do podobnych zagrożeń mieli na uwadze przede wszystkim ochronę zasobów leśnych, ale również infrastruktury technicznej.

Dla Nadleśnictwa Gołąbki udział w zintegrowanych ćwiczeniach wielu instytucji i jednostek był ważnym doświadczeniem. Współdziałanie podczas rozwijania szerokiego frontu działań na wypadek niespodziewanego pożaru gazu w lesie na taką skalę było bardzo pouczające. Na szczęście to tylko ćwiczenia …

JP

Gołąbki, dnia 23 września 2015 roku