Asset Publisher Asset Publisher

3 marca - Światowy Dzień Dzikiej Przyrody

Trzeciego marca obchodzimy Światowy Dzień Dzikiej Przyrody

Dzika przyroda jest ogromną wartością, pięknem przejawiającym się w ruchu, harmonii barw i kształtów, bogactwem świata roślin, grzybów i zwierząt. To estetyczne i emocjonalne wzruszenia, różnorodność form, które czynią świat bardziej interesującym. Położenie Polski w środku Europy, między Bałtykiem i Tatrami, decyduje o urozmaiceniu krajobrazów i ekosystemów. Jednak miejsc, gdzie można spotkać relikty najbardziej dzikiej przyrody zostało już bardzo niewiele. W tym celu na pewno trzeba wybrać się do Białowieży, gdzie ciągle bije serce pierwotnej Puszczy.

 

 

Szczególną rolę w ochronie takich wartości spełniają Lasy Państwowe, które stwarzają warunki do przetrwania wielu gatunków. Na obszarze zarządzanym przez nadleśnictwa zlokalizowana jest większość obiektów rodzimej przyrody, co świadczy o udziale gospodarki leśnej w zachowaniu różnorodności biologicznej. Zgodnie z ustawą o lasach i polityką leśną Lasy Państwowe prowadzą monitoring przyrodniczy, aktualizują bank danych o swych zasobach. Od lat częścią składową planu urządzania lasu są programy ochrony przyrody sporządzane dla wszystkich jednostek. Zawierają dokładny opis najcenniejszych walorów, zagrożeń, w tym prognozę oddziaływania gospodarki leśnej na środowisko. Realizacja zadań przewidzianych w planami ochrony jest oczkiem w głowie leśników, odbywa się pod nadzorem Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska.

 

 

Na terenie Lasów Państwowych zewidencjonowano m.in. 1267 rezerwatów przyrody o powierzchni 121,7 tys.  ha, obszary Natura 2000 (134 obszary ptasie, 722 siedliskowe o łącznej powierzchni 1641 tys. ha). Funkcjonuje też 3146 stref wokół gniazd gatunków prawnie chronionych (150 tys. ha), które tworzy się w celu ochrony ostoi  ptaków, ssaków, gadów, owadów, roślin i porostów. Lasy Państwowe podejmują również własne inicjatywy służące zachowaniu różnorodności biologicznej i odtwarzaniu zagrożonych gatunków flory i fauny. Zaliczyć do nich należy „Program zachowania leśnych zasobów genowych", tworzenie ośrodków rehabilitacji zwierzyny, ogrodów botanicznych, arboretów, itp.

Swój udział w ochronie dzikiej przyrody ma również Nadleśnictwo Gołąbki. Trzy rezerwaty florystyczne - Źródła Gąsawki, Mięcierzyn i Mierucinek, chronią rzadkie ekosystemy leśne, w tym związane ze środowiskiem wodnym (razem 95,65 ha). Obszary NATURA 2000 w granicach Nadleśnictwa zajmują 1199,67 ha powierzchni, w ramach której chronione są siedliska i gatunki mające szczególne znaczenie dla UE. To nasz udział w międzynarodowej sieci obszarów cennych przyrodniczo. Pomniki przyrody w liczbie 56 obiektów, rozproszone na całym terenie, chronią najbardziej okazałe dęby, modrzewie oraz głazy narzutowe i źródło św. Huberta. Źródło ma interesującą legendę związaną z myśliwym, który nie szanował zwierzyny. Obszary Chronionego Krajobrazu zajmują 4236,75 ha cennych pod względem przyrodniczym i krajoznawczym. Ciekawą formą ochrony są użytki ekologiczne (40,73 ha), które obejmują pozostałości ekosystemów mających znaczenie dla zachowania bioróżnorodności. Należą do nich naturalne zbiorniki, śródpolne i śródleśne oczka wodne, kępy drzew i krzewów, bagna, torfowiska, płaty nieużytkowanej roślinności, starorzecza, rzadkie siedliska przyrodnicze i stanowiska wybranych gatunków.

Na terenie Nadleśnictwa Gołąbki występuje również 136 gatunków ptaków, regularnie na przelotach pojawia się dalszych 30. Większość z nich jest przygotowana do życia w środowiskach wodnobłotnych. Stałe kolonie mają kormorany i czapla siwa, ochroną strefową objęte jest miejsce rozrodu bielika. Przedstawiciel orłanów jest naszą dumą, znajduje się pod szczególną ochroną służb terenowych. Występują u nas również wszystkie charakterystyczne dla niżu środkowej Polski gatunki płazów i gadów. Z ciekawszych ssaków można spotkać wydrę, borsuka, traszki, ropuchy, kumaki, żmija i zaskroniec oraz kilka gatunków nietoperzy. Pośród roślin objętych ochroną, występują m. in. wawrzynek wilcze łyko, brzoza niska, pajęcznica liliowata, lilia złotogłów, grążel żółty, grzybień biały, obuwik pospolity, czosnek niedźwiedzi, starodub łąkowy, selery błotne. Ewenementem są dwa drzewostany brzozy grabolistnej.

Ochrona gatunkowa ma na celu zabezpieczenie dziko występujących roślin, grzybów i zwierząt oraz ich siedlisk. Dotyczy to przede wszystkim gatunków rzadko występujących, endemicznych, podatnych na różne zagrożenia, objętych ochroną na podstawie umów międzynarodowych. Światowy Dzień Dzikiej Przyrody służy zatem nie tylko podkreśleniu dotychczasowych dokonań, ale i szeroko rozumianej edukacji społeczeństwa w zakresie ochrony zagrożonych gatunków. Za przykładem leśników i innych pasjonatów dzikiej przyrody, każdy z nas może włączyć się do tych działań.

JP