Wielu przetrwało w patriotycznej postawie, ich nazwiska wymienia się dziś na chwałę polskiego ruchu oporu. Należy do nich m.in. Henryk Ostojski leśniczy z Głęboczka (1894-1987). Jako szef wywiadu i kontrwywiadu Samodzielnego Oddziału AK Obwodu Pałuki 315 - pseudonim „Borsuk”, oddał nieocenione zasługi w walce z okupantem. Będąc czynnym zawodowo leśnikiem miał dostęp do wielu informacji, dysponował konspiracyjnym lokalem, które wykorzystywano przeciw Niemcom.  

Pamięci bohaterów Armii Krajowej dnia 17 września 1994 roku poświęcony został pomnik z pamiątkową tablicą przed budynkiem Nadleśnictwa Gołąbki. Ufundowany przez społeczeństwo regionu, zbudowany dzięki zabiegom Społecznego Komitetu Uczczenia Pamięci Samodzielnego Oddziału AK Obwodu Pałuk 315. Okazały obelisk dumnie świadczy o historii dokonań bohaterów tej ziemi. Na jego froncie przytwierdzono okolicznościową tablicę z napisem „Żołnierzom Samodzielnego Oddzielnego Oddziału Armii Krajowej Obwodu Pałuk 315. Partyzantom lasów Nadleśnictwa Gołąbki i współdziałającym z nimi mieszkańcom - w hołdzie Rodacy”. Opiekunem pomnika jest Szkoła Podstawowa w Gościeszynie, zaś patronem – Nadleśnictwo Gołąbki. Obie jednostki przykładnie wykonują swe obowiązki, każda rocznica ma uroczystą oprawę, zapewnioną galę sztandarową.

Obok pomnika AK rośnie dąb szypułkowy posadzony w 2006 roku dla uczczenia pontyfikatu Jana Pawła II. Został wyhodowany z żołędzi pomnikowego dębu Chrobry, które poświęcił Papież podczas pielgrzymki leśników do Watykanu w 2004 roku. Obecnie drzewo liczy sobie 15 lat, dorasta kilkunastu metrów wysokości, ma rozłożystą koronę i dobrą kondycję. Ze względu na długowieczność gatunku będzie świadkiem wszystkich wydarzeń związanych z pomnikiem, ale i dziejów tutejszych lasów.  

17 września 2021 roku dla uczczenia 82. rocznicy napaści Sowietów na Polskę przy pomniku odbyła się uroczystość. Na skwerze obok siedziby Nadleśnictwa licznie zebrali się uczestnicy. W tym roku obecni byli kombatanci, leśnicy, przedstawiciele samorządów, służb mundurowych, młodzież szkolna, mieszkańcy. Swe poczty sztandarowe wystawiły: Nadleśnictwo Gołąbki, PSP w Żninie, SP w Gościeszynie i SP nr 2 w Żninie. Pośród oficjeli obecni byli przedstawiciele miejscowych samorządów, w tym Wicestarosta Żniński p. Andrzej Hłond, Wójt Gminy Rogowo – p. Tomasz Michalczak, Przewodniczący Rady Gminy Rogowo – p. Dariusz Kośmider oraz Dyrektor Szkoły Podstawowej w Gościeszynie - p. Zbigniew Jodełko. Towarzyszyło im liczne grono radnych, pracowników administracji samorządowej i szkolnej, harcerze, młodzież szkolna.

Na początek uroczystości uczestnicy zaśpiewali hymn Polski, który został odtworzony z głośnika kolumnowego. Przybyłych gości, pracowników i mieszkańców regionu przywitał gospodarz obiektu Nadleśniczy N. Gołąbki - Benedykt Sadowski. Po krótkim wystąpieniu zaprosił do zabrania głosu współorganizatora uroczystości - Pana Franciszka Szafrańskiego, Prezesa Żnińskiego Koła ŚZŻAK, który poprowadził dalszą część uroczystości. Pan Prezes przypomniał najważniejsze wydarzenia związane z napaścią sowiecką na Polskę. Gehenna żołnierzy wrześniowej kampanii została spotęgowana przez dwa zbrodnicze totalitaryzmy. Przegrana wojna obronna zmusiła wszystkich, którym na sercu leżała przyszłość Ojczyzny, do wstępowania w podziemne struktury Państwa Polskiego.

Walka z agresorami kosztowała wiele cierpień, stratę najlepszych synów i córy, eksterminację inteligencji, ogromnej liczby obywateli. Wyzwolenie spod okupacji niemieckiej przez Armię Czerwoną nie można nazywać przynoszeniem wolności, gdyż ci żołnierze sami jej nie mieli. Pan F. Szafrański wspomniał z imienia i nazwiska bojowników o wolność, partyzantów spod sztandarów AK z regionu Pałuki. Podkreślił zasługi leśników, niezastąpionych przewodników, współpracowników na terenach leśnych.

Na przykładzie Sanktuarium Maryjnego w Liczeniu przytoczył miejsca pamięci, tablice, pomniki poświęconych bohaterom tamtych dni. Liczne pielgrzymki, pątnicy, uczestnicy zorganizowanych wyjazdów, mają okazję oddać hołd pomordowanym, bojownikom walki o niepodległość. Zaczynając od pomnika Wielkiego Polaka Jana Pawła II barwnie przedstawił trasę edukacji historycznej na terenie licheńskiego Sanktuarium. W podsumowaniu swego wystąpienia Prezes Szafrański podkreślił, że będąc w tym dniu razem, oddajemy im hołd, dziękujemy za ofiarę, jaką złożyli żołnierze AK. Póki żyjemy, aktywni są świadkowie tamtych dni, którzy przekazują młodym swe doświadczenia, pamięć o nich nigdy nie zaginie.    

W kolejnym punkcie spotkania proboszcz Parafii Nawiedzenia NMP w Gościeszynie - ks.  Henryk Sawiński, odmówił wspólną modlitwę, zanosząc intencje ku czci poległych bohaterów. Towarzyszył mu proboszcz Parafii pod wezwaniem św. Doroty - ks. Tomasz Głuszak. Warunki pogodowe pozwoliły uczestnikom na skupienie i zadumę nad słowami duchownego.

Następnie delegacje złożyły pod pomnikiem kwiaty, zapłonęły okolicznościowe znicze, obelisk został przybrany wieńcami. Trzyosobowe delegacje reprezentujące lokalne samorządy, służby mundurowe, ZHP, placówki oświatowe, wychowawcze, przedszkolne, ŚZŻAK O/Żnin, Nadleśnictwo Gołąbki, kolejno przystępowały do pomnika i po złożeniu kwiatów oddały hołd bojownikom.

Na koniec uroczystości Nadleśniczy Nadleśnictwa Benedykt Sadowski podziękował wszystkim za udział, do zebranych skierował słowa wdzięczności za patriotyczną manifestację. Po zakończeniu oficjalnej części na Sali narad odbyło się spotkanie uczestników z leśnikami. Mogliśmy przekonać się, że podobne uroczystości to okazja do przywołania historycznej prawdy o wydarzeniach sprzed 82 lat. Przekazywana w ten sposób następnym pokoleniom patriotyczna postawa jest cenną nauką nie tylko dla młodych.

JP